Papierosy elektroniczne (zwane również e-papierosami lub elektronicznymi systemami dostarczania nikotyny) są to urządzenia na baterie przeznaczone do dostarczania użytkownikom nikotyny z aromatów i innych substancji chemicznych w postaci pary, a nie dymu. Mogą być produkowane na wzór tradycyjnych tytoniowych papierosów, cygara. Jednak producentom nie brakuje wyobraźni i są produkowane jako przedmioty codziennego użytku, takie jak pióra lub pamięć USB. Obecnie jest na rynku ponad 250 różnych marek e-papierosów.
Podczas gdy e-papierosy często są promowane jak bezpieczniejsza alternatywa dla tradycyjnych papierosów, które dostarczają nikotynę przez spalanie tytoniu, tak naprawdę mało wiemy o zagrożeniach zdrowotnych korzystania z tych urządzeń.
Jak działają e-papierosy
Większość e-papierosów składa się z trzech elementów, w tym:
– Wkład, która jest wypełniony ciekłym roztworem zawierającym różne ilości nikotyny, aromatów i innych substancji chemicznych
– Urządzenie grzewcze (parownik)
– Źródło mocy (zazwyczaj bateria)
Urządzenie zasilane z baterii podgrzewa płyn znajdujący się we wkładzie. Następnie otrzymany w aerozolu lub parze jest wdychany przez użytkownika
E-papieros oprócz nikotyny w specjalnym płynie zawiera glikol propylenowy, glicerynę i różne dodatki smakowe oraz aromatyczne. Glikol propylenowy to związek chemiczny stosowany jako rozczynnik nikotyny, który podczas palenia rozpylany jest jako mgiełka zawierająca nikotynę. Według ekspertów z Federal Centre of Health Education w Kolonii w Niemczech, może powodować ostre podrażnienie dróg oddechowych.
Czy e-papierosy są bezpieczniejsze od tradycyjnych papierosów?
Niestety, na to pytanie trudno jest obecnie odpowiedzieć, ponieważ mamy niewystarczającą ilość informacji. To wynika z faktu , że urządzenia te są od niedawna dostępne na rynku .
Palenie papierosów jest jedną głównych przyczyn chorób i umieralności. Za wzrost zgonów z powodu nowotworów złośliwych na świecie odpowiedzialna jest głównie większa zachorowalność na wyjątkowo trudno wyleczalny rak płuca – „Gdyby nie rak płuca, wywoływany głównie przez palenie papierosów, liczba zgonów na nowotwory byłaby coraz mniejsza” – powiedział prof. Jacek Jassem, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. W Polsce na ten nowotwór co roku umiera 20 tys. osób. W USA jedynie w ciągu tygodnia traci życie z tego powodu więcej ludzi niż było ofiar ataku terrorystycznego w Nowym Jorku 11 września 2001 r.
Z powodu palenia papierosów co roku na świecie umiera blisko 6 milionów osób. W Polsce prawie 70 tysięcy. To 14 razy więcej niż ginie w wypadkach samochodowych.
Wspomniane konsekwencje zdrowotne związane z paleniem wynikają z wdychania substancji smolistych i innych substancji chemicznych, wytwarzanych w procesie spalania tytoniu; Przyjemne, wzmacniające i uzależniające właściwości palenia wywoływane są głównie przez nikotynę zawartą w tytoniu.
Ponieważ e papieros dostarcza nikotynę bez palenia tytoniu to sprawia wrażenie jakby był bezpieczniejszy, mniej toksyczny od tradycyjnych papierosów.
Mimo, że e papierosy nie wytwarzają dymu tytoniowego, to zawierają nikotynę i jeszcze inne potencjalnie szkodliwe substancje chemiczne. Nikotyna jest bardzo uzależniająca , a ostatnie badania sugerują, że nikotyna naraża mózg na uzależnienie się od innych substancji. Ponadto, badania niektórych produktów wykazały, że w parze zawierają się substancje rakotwórcze i toksyczne substancje chemiczne (takie jak formaldehyd i aldehyd octowy), jak również potencjalnie toksyczne nanocząsteczki metalu powstałe w mechanizmie parowania. Konsekwencje zdrowotne wielokrotnego narażenia na te substancje chemiczne nie są jeszcze jasne.
Innym ważnym wątkiem jest problem wielokrotnego napełniania wkładów niektórych e papierosów. Użytkownicy mogą narażać się na potencjalnie toksyczne ilości nikotyny podczas ich napełniania. Wkłady mogą być również wypełnione substancjami innymi od nikotyny, a tym samym mogą służyć jako źródło uzależnienie od nowych substancji. Poza nieznanymi efektami dla zdrowia, istnieje obawa, że stosowanie e-papierosów może być dla młodzieży „bramą” do eksperymentowania z innym środkami tytoniowymi, w tym z tradycyjnymi papierosami, które jak wiadomo są główną przyczyną chorób i przedwczesnych zgonów.
Czy e papierosy pozwalają wyjść z nałogu tytoniowego?
Niektórzy ludzie wierzą, że e-papierosy mogą pomóc palaczom w rzuceniu palenia ponieważ zawierają pomniejszoną dawkę nikotyny, co przekłada się na zmniejszone pragnienie palenia . Jednak obecnie nie jest jasne, czy e-papierosy mogą być pomocne w rzuceniu palenia . Istnieje również ryzyko, że ich stosowanie może pogłębiać uzależnienie od nikotyny, a więc kolidować z rzuceniem palenia.
Ponieważ e-papierosy nie są obecnie sprzedawane na rynku jako produkty tytoniowe czy tez urządzenia o przeznaczeniu terapeutycznym, nie są regulowane przepisami FDA. Ponadto nie ma właściwych przepisów definiujących ciecz, która jest stosowana w elektronicznych papierosach. Tak więc nie ma przyjętych regulacji i przepisów, które potwierdzałyby czystość czy bezpieczeństwo dla zdrowia stosujących e papierosy. Produkty te nie zostały dokładnie ocenione w badaniach naukowych. To może się zmienić w najbliższej przyszłości, ale na razie, posiadamy niewiele danych na temat bezpieczeństwa używania e-papierosów. Jednocześnie konsumenci nie maja możliwości porównania jakie korzyści terapeutyczne i jakie skutki zdrowotne niesie za sobą korzystanie z elektronicznych papierosów w porównaniu do tradycyjnych.
Federalny Urząd Leków (FDA) w USA oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznają e-papierosy za nowy wehikuł przenoszenia nikotyny do organizmu palacza, a nie za bezpieczny i skuteczny środek leczniczy. WHO i Komisja Europejska uważają, że powinno się zabronić firmom produkującym e-papierosy promowania ich jako środka odwykowego i objąć go bądź regulacjami dotyczącymi innych produktów tytoniowych bądź produktów farmaceutycznych.